گزارش کوتاه سفر به جزیره قشم

جزایر ایران به‌طور عمده در خلیج فارس قرار دارند. علاوه بر این ؛ ۱۰۲ جزیره در دریاچه ارومیه، ۴۲۷ جزیره در رود ارس، چند جزیره در تالاب انزلی، جزیره آشوراده در دریای خزر، جزیره شیطان در دریای عمان و چندین جزیره درون سرزمینی دیگر نیز دارد. بیش از ۴۰ جزیره ایرانی خلیج فارس در حوزه سیاسی سه استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان قرار دارند که بیش از نیمی از آن غیرمسکونی هستند.

 

جزیره قشم در دوران ساسانیان ابرکاوان (Abarkāvān) خوانده می‌شده‌است.جزیرهٔ قشم، یکی از جزایر خلیج فارس است که به‌عنوان بزرگترین جزیرهٔ ایران و خلیج‌فارس در استان هرمزگان قرار دارد..از نقاط دیدنی این جزیره: جنگل‌های حرا، غارهای خربس، تنگه چاهکوه، دلفین‌های آبی خلیج فارس، درهٔ ستاره‌ها، جزایر ناز، جزایر سیمین و غار نمکدان است.

 

این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمال‌شرقی به جزیرهٔ هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوب‌غربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و بوموسی محدود می‌گردد. مساحت جزیره ۱۴۹۱ کیلومترمربع، حدود دو و نیم برابر دومین جزیره بزرگ خلیج‌فارس یعنی بحرین است. طول جزیره از بندر قشم تا بندر باسعیدو در انتهای جزیره را در منابع مختلف بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ کیلومتر تخمین زده‌اند

 

قشم ۲٫۵ برابر سنگاپور و بحرین و سان مارینو وسعت دارد و بدین‌ترتیب بزرگ‌ترین جزیره غیرمستقل جهان است و در نقطهٔ حساس و استراتژیک خلیج فارس و در دهانه تنگه هرمز واقع شده‌است.

 

طبق آخرین تقسیمات کشوری امروزه شهرستان قشم ۶۹ شهر و روستا دارد مانند درگهان . هلر.  پی پشت . گیاهدون .بندرلافت . وباسعیدو.  طولا و .....می باشد . دین و مذهب مردم جزیرهٔ قشم (بومیان) متشکل از مسلمان پیرو مذهب تسنن (شافعی) و شماری از مهاجران اهل تشیع از دیگر نقاط ایران هستند

 

اولین باری که پا به جزیره قشم گذاشتم در سال 1368 بود یعنی 32 سال پیش انموقع من کارهای حسابی و مالی کسی را انجام میدادم که اجناس لنج احمد یاسین لافتی را ترخیص می کرد. اجناس را از بندر بهمن قشم تحویل می گرفتیم و شبانه ان اجناس را در انبارهای درگهان تخلیه می کردیم که فردا مسافران و چتربازها بیایند و با گذاشتن ودیعه ان اجناس را  به صاحبان انها در بندرعباس برسانند انموقع امکانات قشم و درگهان بسیار اندک و ناچیز بود درگهان شب ها برق نداشت و بیشتر اوقات موقع تخلیه جنس از چراغ قوه استفاده می کردیم .هیچ رستوران و ساندویچی در درگهان نبود یک رستوران کوچک نزدیکی های هلر بود که باید پای پیاده به انجا می رفتیم .نه تاکسی داشت نه اژانس حتی یک مستراح و توالت درست و حسابی نداشت بر بالای بلوار ساحل یک توالت بی در و پیکر داشت که وقتی می رفتی توالت ماهی های کوچک سریع پیدایشان می شد . فقط یکسری انبار قدیمی و تعدادی از مغازه های قدیمی بود خبری از پاساز و خیابان و بلوار و دهها رستوران و بوتیک و مجتمع تجاری نبود بیشتر افرادی که به درگهان می امدند از راه دریا و با قایق های کوچکی می امدند که با بار قاچاق به بندر بازمی گشتند نه لندگرافتی بود و نه مسافرانی که با ماشین از بندر پل بیایند بیشتر افراد در درگهان چتر بازان و راننده قایق ها بودند .

 

در قشم هم وضعیت زمین تا اسمان با حالا فرق می کرد؛ تعداد مسافرخانه و هتل به تعداد انگشتان یک دست نمی رسید. هنوز نه مجتمع ستاره بود و نه دیگر مجتمع های تجاری چون سیتی سنتر و ده ها مجتمع دیگر. اخرین میدان؛ میدان امام قلی خان بود و رستورانی اگر بود چند تایی در همین خیابان از بازار قدیم تا انجا بود. شهر نه اینهمه توسعه یافته بود و نه اینقدر شلوغ و پر جمعیت.

 

اما الان قشم با سنترهای متفاوت؛ با شهرسازی جدید؛ با امکانات رفاهی و تفریحی؛  با درامدی که از راه تجارت و خرید فروش اجناس و ملک و زمین و اجاره مغازه بدست امده؛ خود را با شهرهای بزرگ کشور مقایسه می کند و اینهمه بدست نمی امد مگر از طریق کار تجاری و ساخت و سازهایی که از این راه درامد زایی کرد و باعث توسعه و پیشرفت شهر و شهرستان قشم شد . قشمی ها که بیشتر انها منبع درامدشان از ماهیگیری و دریا و جاشویی و کارهای خرد و کم درامد می گذشت و یا با لنج بار از دبی و بندرعباس می اورند؛ با رونق تجاری و امدن مسافران و گردشگران که امده بودند خرج کنند وضعیت مالی بمراتب بهتری پیدا کردند و رزق و روزی انها گره خورد با کار و تجارت و فعالیت روزمره ای که همه انها به نوعی برای مردم قشم منفعت می اورد . شهر زیبا تر ؛ بزرگتر؛  خیابانها بیشتر و مبلمان شهری در حال تغئیر و خلاصه شهر قشم روز بروز متفاوت تر از گذشته شد . برای درک این تغئیر باید ان دوران را می دیدی تا به قضاوت و انچه الان هست بنشینی . قشمی ها از وجود افراد متفاوت از شهرهای مختلف که در ان شهر سرمایه گذاری کردند هم خود صاحب مال و منال بیشتری شدند و هم تجار دیگر شهرها فضای پر درامدی برای خود پیدا کردند و این معامله برد؛ بردی بود که طرفین از ان سود می بردند .

 

قبل از کرونا یواش یواش اول درگهان مشتری هایش کم شد و از کرونا به بعد اوضاع خیلی تغئیر کرد و مسافران و گردشگران کمتری به قشم امدند و در نتیجه سطح درامدها کم شد و نرخ مغازه ها پائین امد و طی حدود دوسالی که گذشت رونق کمتری به خود دیده اما همچنان سرپا ایستاده است . شاید قشم و درگهان ان موقعیت قدیم و پر رونقی را؛  دیگر مثل ان سالها بدست نیاورد ؛ اما هنوز مشتاقانی برای ماندن و کار کردن در انجا هستند . این روزها که خطر کرونا کمتر شده است خیابانها دوباره در حال جان گرفتن و سنترها اماده جذب مشتریان جدید و قدیم هستند.  تعداد برج های ساخته نشده زیادی هست که ارزوهای سازندگان انرا در حسرت گذاشته و معلوم نیست کی ساخته می شود .اما همه چیز به اراده ای بستگی دارد که بخواهند قشم همان باشد که زمانی رونق زیاد داشت.  ایا ورق دوباره برخواهد گشت؟ یا ان دوره طلایی دیگر تکرار نمی شود .

 

با ماشین و با سرعت معمول از شهر اوز تا بندر پل جزیره قشم  حدود 2ساعت و نیم طول کشید. انروز هوا خیلی بد و طوفانی بود بیش از 200 ماشین سواری و حدود 50 ماشین بزرگ به خاطر خرابی دریا گمرگ انجا اجازه بارگیری ماشین ها را نمی داد. وقتی  از اوز رسیدم انجا؛ ساعت 9 صبح بود؛ 5ساعت طول کشید تا دریا ارام شود و اسکله باز شود .معمولا در هوای ارام و بی موج ربع ساعت طول می کشد تا لند کرافت که می تواند بیش از 30 ماشین سواری در سه ردیف حمل کند به انسوی بندر پل برسد؛ اما در این هوا 25 دقیقه طول کشید. بنا به سرعت از انجا تا شهر قشم نیم ساعت تا سه ربع ساعت با ماشین  راه است.  در مسیر ساختمانها یی می دیدم که نیمه تمام رها شده اند؛  مغازه هایی که زمانی فعال بودند و پر از مشتری؛ خالی یا متروک بودند.  هیچ کس فردا را نخوانده است. کسی نمی داند سال دیگر بهتر می شود یا بدتر. اینروزها با خنک  شدن هوا و کم شدن خطر کرونا مسافرها دوباره می ایند سری به بازارهای قدیم و جدید می زنند سوغاتی و چیزی می خرند و بعد از چند روز برمی گردند . از بین مجتمع های مختلف شهر قشم فعلا دو بازار از جاهای دیگر مشتری بیشتری داشتند؛ اول سیتی سنتر قشم و دوم بازار قدیم قشم و بقیه در حد کمتری مسافر و خریداردر انها بود .

 

مردمی که بیشتر مسافر بودند انگار به جای ازاد و امنتری نقل و مکان کرده اند؛ در فضای باز کمتر ماسک می زدند و در داخل سنترها هم زیاد جدی نمی گرفتند؛ هر چند دیدم کسانی ماسک زده بودند اما روسری را کاملا رها کرده بودند؛ انگار حجاب رعایت نکنی ضرر ندارد اما ماسک نزنی ضرر دارد. در هرحال اینها قسمتی از دیدنی های قشم است و صدها دیدنی دیگر که جزیره قشم مثل صیادی پیر بدش نمی اید در این دوسال بعد از کرونا صید خوبی گیر بیاورد؛ اگر دریا ارام باشد و جیب و کارت مسافران پر از پول..  

 

نشتی ایجا چه بکنی ؛ خالو برح سفر بد نین